mardi 29 décembre 2020

bac hocz, y

A: savant (sa VAN)
P: savant, m
H: xué zhě 學者
   (hocz giax)
N: gakusha 學者 
がくしゃ
ga ku shi ya

Nguoif cos seux hocz saeu roongz vaf duec dooz veef mootz lanhr vuecz naof dos hay veef nhieuf lanhr vurcz.

Bac hocz conf goiz laf thoong thais, biet heet moiz dieuf moiz viecz mootz cach ranhf rer. Nhaf bac hocz hay nhaf thoong thais thuongf thuongf laf nhuengr nguoif khiem nhuongf nhaenr nhucz, khoong thich heun thua veis ai. Nhuengr hocz hoix vaf nghien cueus cuax hoz thuongf laf deex giup ich cho loaif nguoif vaf muoon loaif. Cos nguoif cho raangf nhaf bac hocz laf nhuengr nhaf khoa hocz nooix tiengs, cungr dungs nhueng chuea dux. Caenf phaix cos theem phaenf hieux biet saeu roongz veef daoz duec vaf taem linh. 

Ngayf xuea, khi conf nhox tuooix, khoangx 1955, chungs tooi thuongf nghe nois oong Bueux Hooiz laf mootz nhaf bac hocz dang oeux Phap. Ai cungr hanhr yienz. Oong nayf cos veef Huees thuyet trinhf. TiengVietz nois khoong ranhf laams. Theif dos cos oong Hoangf Xuaen Hanr cungr laf mootz nhaf bac hocz thoong thais, cos viet ra cuoons tuef dienx yanh tuef khoa hocz daeuf tien. Ai cungr hanhr yienz cos nguoif Vietz laf bac hocz. Nhueng oong aeys khoong veef nuoc maf oeux mair been Phap cho deens luc qua deif.

Ngayf nay nguoif Vietz oeux khaap nei trong vaf ngoaif nuoc cungr cos nhieuf nhaf bac hocz, nhueng it ai nois deens, cos ler hoz khiem nhuongf maf khoong ra maatz. Cos ra maatz thuongf laf nhuengr nhaf khoa hocz maf thooi. Uoc mong sao nuoc minhf ser cos nhieuf nhaf bac hocz deex giup yaen, giup nuoc, giup minhf, treux thanhf aems no toot depz nhaet cungf veis thien haz toanf caeuf.

Fuko

29-12-2020














Nhaf bac hocz Hoangf Xuaen Hanr











jeudi 10 décembre 2020

loài người

A: mankind (MEN kai)
P: humanité, f
H: rén lèi 人類
    (nhaen loaiz)
N: jinrui 人類
じんるい
 ji n ru i

Loaif nguoif laf toanf theex moiz con nguoif khoong keex trai hay gais, cungf soongs chung treen quax daet.

Loaif nguoif conf goiz laf nhaen loaiz. Loaif nguoif laf yo loaif tinh vuonz tiens hoas maf thanhf, cho neen cos aan, cos ngux, cos sinh con dex cais, cos beenhz, giaf, rooif cheet nhue muoon loaif.

Loaif nguoif duocz taoz ra, khoong biet yo daeu, cach daey heun 2 trieuz naam yuois hinhf theex mootz loaif vuonz di boons chaen. Nhueng mair cach daey 50 000 naam thif loaif nguoif meis baat daeuf tiens hoas khoon ngoan yuois hinhf theex con nguoif, di hai chaen, di thaangx lueng. Loaif nguoif tuef dos cos booz oc thoong minh heun muoon loaif.

Cungr nhue loaif tinh vuonz, loaif nguoif soongs cos gia dinhf, cos taepz quans, cos baox veez nhau vaf trao truyenf hieux biet cho nhau. Nhueng vif booz oc con nguoif quas thoong minh neen taoz ra theem nhieuf chuyenz khac maf cac loaif tinh vuonz khoong lamf duocz, nhue khoc, cuoif, nois, ca hat, naeus nuongs, lamf yungz cuz, danhs giaacz, vaf lamf theu v.v… Chinhs cais hay nayf dar lamf loaif nguoif khoons khoox vaf khoons doons heun muoon loaif.

Loaif nguoif sinh ra, soongs tuez yo, cheet nhue nhau, chaangx khac gif muoon loaif. Nhueng booz oc loaif nguoif hay heun muoon loaif laf nheuf nhuengr linh hoonf, naang luongz soongs, oeux trong ceu theex loaif nguoif, cao depz heun linh hoonf cuax muoon loaif.

Cungr taiz booz oc hay depz nayf maf suez hieux biet vaf naang luongz voo bien cuax linh hoonf dar duocz laeys ra deex suy nghir duocz nhieuf chuyenz cao xa heun muoon loaif. Tuef dos con nguoif giaix quyet duocz raet nhieuf khos khaan cuax cuoocz soongs veef aan, oeux, che muea tranhs naangs, choongs laiz veis nhuengr khaac nghietz cuax thien nhien, giup con nguoif soongs ien oonx, vui tuoi, tronz deif lamf nguoif. Toox tien, oong baf cac yaen toocz loaif nguoif toanf caeuf dar huongx duocz suez vui suomngs nayf.

Nhueng booz oc khoong chiuz yuengf laiz trong suez vui suongs nhez nhangf nayf, maf ngayf deem suy nghir theem raet nhieuf chuyenz khoong caenf thiet, deez thoax manr thaen xac, tinhs kieu caang, tuez cao, tuez phuz cuax minhf, khiens cho loaif nguoif rei vaof nhieuf tranh chaep dau khoox, keex tueef vaif chucz thees kyx nay cho deens baey gieuf.

Traenz yichz cums Mur Vua (Corona 19) naam 2020 dar lamf cho toanf caeuf dieu duengs, supz doox, cungr vif suez suy tinhs heun thua cuax mootz soos booz oc, mootz soos yaen toocz loaif nguoif, yanhf phaenf sung suongs rieng cho minhf. Loaif nguoif conf laiz treux neen baet luecz truoc suez tham lam, ganh ghet laenr nhau khoong beuf beens nayf.

Loaif nguoif cungr chuea chiuz yuengf laiz ap buec loaif nguoif, doongf loaiz cuax minhf. Truoc nhuengr hienz tuongz quas muec nayf cuax booz oc sinh suez cuax loaif nguoif, mooir nguoif phaix suy nghir laiz deex tuez baox veez cho minhf, con cais minhf, gia dinhf minhf.

Soongs rooif cheet laf suez binhf thuongf, khoong ai tranhs duocz, neen chaangx cos gif phaix seuz. Cheet seums, cheet muoonz gif thif cos sao daeu. Deif chi phaix khoox. Dieuf quan trongz laf thaen xac cheet, booz oc cheet, nhueng linh hoonf khoong bao gieuf cheet, vaenr oeux mair treen quax daet xanh nayf. Vif vaeyz chuyenz chi phaix seuz cheet trong luc conf soongs. Khoong seuz thif tris oc laangz ien, linh hoonf los yangz, mang sangs suoot, manhz khoex, vui tuoi deens cho mooir nguoif. Dos laf nguyen lys daeuf tien vaf cuoois cungf cuax cuoocz soongs lamf nguoif. Soongs veis linh hoonf, loaif nguoif khoong bao gieuf cheet. Soongs veis booz oc vaf theex xac maf queen linh hoonf minhf, laf suez thieus sot dangs buoonf nhaet cuax cuoocz soongs lamf nguoif.

Muoons soongs vui tuoi vaf cheet ien oonx thif linh hoonf phaix los yangz. Muoons linh hoonf los yangz thif booz oc phaix naamf im. Muoons booz oc naamf im thif chix caenf taepz ba viecz sau daey:

1- Soongs khiem nhuongf, laf khoong nois veef minhf nhieuf.

2- Soongs nhaenr nhucz, laf chiuz duengz moiz daangs cay.

3- Laangs nghe heet maf khoong nois mootz leif naof, deex hocz hoix vaf taepz khiem nhuongf nhaenr nhucz.

Taepz mootz theif gian, linh hoonf seer los yangz. Ai chuea tin thif taepz thuex. Taepz rooif thaeys dungs thif tin sau cungr khoong muoonz gif.


Fuko 10-12-2020



















Hinhf Internet






jeudi 3 décembre 2020

Yanh vongz

A: réputation
P: fame 
H: míng wàng 名望
   (yanh vongz)
N: jinbou 人望
じんぼう
 ji n bo u

Yanh vongz laf tiengs taam lan roongz, duocz trongz vongz trong xar hooiz, nheuf cos mootz net daacz bietz naof dos.

Thuongf thuongf nhuengr nguoif taif gioix deeuf cos yanh vongz trong xar hooiz. Nhuengr nguoif giauf cos, hat hay, dongs tuoongf gioix cungr cos nhieuf yanh vongz trong xar hooiz. Nhuengr nguoif ich leiz cho loaif nguoif, loaif vaetz cungr cos yanh vongz v.v… Beix vaeyz, soongs treen deif ai cungr muoons cos yanh vongz. Cos yanh vongz thif vui suongs, thoax manr, nhueng cungr cos khi lamf cho minhf treux neen kieu caang ngaoz manz, Tuef dos ser cos nhieuf nguoif ganh ghet, cos theex lamf haiz sau lueng, maet heet cax yanh tiengs vaf tienf bacz. Beix vaeyz, trong ca yao tucz nguer cuax minhf cos caeu:

Caey cao thif gios cangf lay,
Cangf cao yanh vongz, cangf yayf gian nan.

Nhaf theu Phan Chu Trinh cungr cos baif theu nhue sau veef yanh vongz:

Cangf cao yanh vongz cangf yayf gian nan

Treif giaf chuecz saanr ganhs gian nan,
Yanh vongz bao nhieu cues trut cangf,
Hai chuer hoz teen muoon miengz ngeiz,
Traam vanhf cay daangs mootz thaen mang.

Caey suoong traam thuoc tue muaf gios,
Vangf dungs muoi phaen naangz kiep than,
Cangf ruiz, cangf cay, cangf daat gias,
Xuea nay guengf quees oeux nhaen gian.

(Nguoonf: Lee Aems, Taey Hoof Phan Chaeu Trinh yi thaox, Quy Nheun 1945)

Thaetz vaey, cangf cao yanh vongz cangf yayf gian nan, laf caeu ca dao yayz deif, biet soongs vuef phaix, vuef dux, duengf tham lam nhieuf chuyenz quas suec minhf.

Con nguoif sinh ra, soongs, rooif deex cheet nhue muoon loaif. Soongs phaix vui tuoi, cheet phaix ien lanhf. Dos laf uoc ao cuax mootz deif lamf nguoif.

Nhueng con nguoif vif cos booz oc suy nghir duocz cao xa, maf queen di suex thaetz deun gianx cuax kiep nguoif, maf bayf ver ra nhieuf chuyenz deex thoax manr suez kieu caang cuax booz oc, suez themf khat vui suongs cuax thaen xac, vaf suez ganh ghet thaeys nguoif khac vui suongs heun minhf. Dos laf thamx canhx cuax cuoocz deif yo booz oc gaey ra.

Yanh vongz laf suez kieu caang, tuez kieu, tuez manr cuax booz oc loaif nguoif. Neeus tuez minhf cos taif, cos tinhf thuong nhaen loaiz maf duocz nguoif deif ieu thuong, maf cos yanh cos nghiepz, thif dos laf chuyenz binhf thuongf. Conf neeus nhue muoons lamf oong nayf baf noz, giauf sang nhaet deif, maf taif khoong cos, duec cungr khoong, maf bayf ra nhieuf chuyenz ganh dua, gatz gaemr, ams haiz deex yanhf phaenf thaangs cho minhf, thif truoc heet laf maet aan maet ngux maet suec, sau laf cos voo soos kex thuf, chuea keex luaetz nhaen quax, khoong theex naof thoat khoix duocz.

Duec Laor Tuex, trong cuoons Daoz Duec Kinh, oeux phaenf Duec cos yayz raangf:

“Neeus camx thaeys minhf dar cos nhuengr gif mong muoons, thif neen yuengf laiz. Neeus buoc theem mootz buoc nuear, thif ser maet heet, khoong conf gif”.

Cuoocz deif cho thaeys raet nhieuf vis yuz “cangf cao yanh vongz cangf yayf gian nan”, nhaet laf trong diaz hatz chinhs triz, lamf aan buoon bans, daoz giaos, khoa hocz kyr thuaetz, ngheez thuaetz v.v…

Mooir nguoif cos mootz ngheef lam aan nuooi soongs gia dinhf mooir ngayf. Ngheef naof cungr toot. Dux aan dux maacz laf vui rooif. Ngoaif ra, cos gif theem thif cos, khoong cos cungr khoong sao. Duengf tham lam yomf ngos nguoif khac, maf oom doomf theem nhieuf chuyenz khac deex duocz gioongs nguoif, heun nguoif. Cuoocz deif ngaans nguix, chuea lamf gif duocz maeys thif dar heet gieuf. Chi baangf lamf mootz chuyenz nho nhox laf ngheef rieng cuax minhf, aan uoongs binhf thuongf, vui chei chuengf muecz, thif cuoocz deif ser vui tuoi cho deens giaf. Cheet deens cungr khoong seuz, conf cuooif haf haf. Dos laf soongs phaix vui tuoi, cheet phaix ien lanhf laf vaeyz.

Fuko, 
Montreal 1-12-2020

















mercredi 18 novembre 2020

 Chuer Quooc Nguer 3

A: Third Vietnamese script
P: Troisième écriture Vietnamienne

Chuer Quooc Nguer xuea nay laf chuer Quooc Nguer 1 cos yaeus danhs theem. Chuer Quooc Nguer 2 laf chuer Quooc Nguer maf cac yaeus danhs theem dar duocz thay thees beix mootz soos maeur tuez lueaz chonz thich heupz. Cax hai chuer Quooc Nguer nayf deeuf laf chuer aem thanh, dungf bangx maeur tuez La Tinh abc… lamf caan banx, chues khoong cos kyr thuaetz ghi ys nhue chuer Noom vaf chuer Hans ngayf xuea. Vif vaeyz maf cos raet nhieuf laemf laenr trong suez phaen bietz ys nghiar khac nhau cuax nhuengr tiengs doongf aem, nhaet laf trong tiengs Hans maf minhf dar hay muonz yungf.

Bangx maeur tuez cuax chuer Quooc Nguer 1 goomf cos 29 chuer cais sau daey:

A, Ă, Â, B, C, D, Đ, E, Ê, G, H, I, K, L, M, N, O, Ô, Ơ, P, Q, R, S, T, U, Ư, V, X, Y.

Vaf cos theem 4 maeur tuez it khi yungf laf: F, J, W, Z.

Bangx maeur tuez cuax chuer Quooc Nguer 2 goomf cos 26 chuer cais, nhue bangx maeur tuez La Tinh, khoong cos yaeus danhs theem, nhue sau:

A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, V, W, X, Y, Z.

Chuer Quooc Nguer 3, conf goiz laf chuer Aeu Lacz, laf chuer Quooc Nguer goomf cos hai phaenf:

- Phaenf ghi ys, goiz laf phaenf ys hay booz thux.
- Phaenf ghi aem, goiz laf phaenf aem.

Phaenf ys laf mootz hinhf ver tuongz trueng ys nghiar chinhs cuax chuer, gaenf gioongs nhue cac booz thux cuax chuer Noom hay chuer Hans, nhueng deun gianx heun.

Phaenf aem laf mootz chuer aem thanh, goomf nhieuf maeur tuez aem thanh cuecz kyf deun gianx, duocz saap xeep choongf cheos leen nhau theo mootz thues tuez dinhz truoc maf thanhf, nhue sau:













PHAENF YS chuer Quooc Nguer 3 goomf cos 2 loaiz:

1- Loaiz booz thux Vietz, yungf deex viet tiengs Vietz thuaenf tuys.
2- Loaiz booz thux Hans, yungf deex viet tiengs Hans quen yungf.

Vis yuz booz thux Vietz:













Vis yuz booz thux Hans:













PHAENF AEM chuer Quooc Nguer 3 goomf cos 4 loaiz:

1- Phuz aem daeuf cos 29 phuz aem vueaf deun vueaf kep:
















2- Nguyen aem giuear cos 12 nguyen aem:


3- Phuz aem cuoois cos 8 phuz aem vueaf deun vueaf kep:










4- Yaeus giongz cos 5 loaiz:






Vis yuz chuer Quooc Nguer 3:







Chuer Quooc Nguer 3 chix cos vaeyz, khoong cos gif nhieuf, nhueng daeyf dux ys nghiar, vueaf aem vueaf ys, neen khoong gaey sai laemf veef ys nghiar cuax cac tiengs doongf aem. Chuer nayf yungf deex viet nhuengr baif cos dooz chinhs xac leuns vaf cungr deex viet thue phap tiengs Vietz, raet bay buoms vaf depz maat.

Tuy raangf cos ba chuer Quooc Nguer, nhueng chix cos chuer Quooc Nguer 1 laf duocz nhaf nuoc coong nhaenz xuea nay. Conf hai chuer Quooc Nguer kia, chix laf tuez ys daatz ra deex viet tiengs  Vietz cho thaetz yeer yangf, ror rangf vaf chinhs xac. Ai thich thif yungf, vaf nos khoong cos tinhs cach chinhs thuec. Dos chix laf mootz ys nghir vi vu, chix muoons sao cho nuoc minhf cos chuer minhf deex yungf maf khoong leez thuoocz vaof chuer cuax nguoif khac, khoong ror rangf chinhs xac, chix vaeyz thooi.


Fuko 19-11-2020 



























 chuer Quoc Nguer 2

A: second Vietnamese writing
P: deuxième écriture Vietnamienne

Chuer Quooc Nguer xuea nay laf chuer Quooc Nguer cos yaeus danhs theem oeux mootz soos maeur tuez vaf yaeus giongz, conf goiz laf chuer Quooc Nguer 1. Cac yaeus danhs theem goomf cos:

Ă, Â, Ê, Ô, Ơ, Ư, Đ, huyenf, saac, naangz, hoix, ngar.

Cac yaeus danhs theem nayf, xuea nay chaangx cos vaens deef gif. Sach baos deeuf in aens duocz cac yaeus danhs theem nayf. Tuy nhien, ngayf nay, veis mays moc dienz tuex taen tiens, cac yaeus danhs theem nayf cos gaey ra mootz soos canx treux, laf leez thuoocz vaof nhieuf chuong trinhf meemf (software) thif meis yungf duocz. Khi yungf cungr toons kems coong lao, box yaeus leen xuoongs raet phienf haf. Beix vaeyz, cac tin nhaans treen dienz thoaiz thoong minh, treen mays vi tinhs, it ai muoons danhs yaeus theem, maf viet tiengs Vietz baangf chuer Quooc Nguer khoong yaeus, gaey ra nhieuf suez hieux laemf hay kyf yiz.

Chuer Quooc Nguer 2, conf goiz laf chuer Nuoc Non, laf mootz chuer Quooc Nguer maf cac yaeus danhs theem khoong phaix biz box di, maf duocz thay thees beix mootz soos maeur tuez lueaz chonz thich heupz, nhue sau:

Ă duocz thay thees beix: AA
 duocz thay thees beix: AE
Ê duocz thay thees beix: EE
Ô duocz thay thees beix: OO
Ơ duocz thay thees beix: OEU hay EU
Ư duocz thay thees beix: UE
Đ duocz thay thees beix: Y
Yaeus huyenf, duocz thay thees beix: f, daatz sau cungf cuax chuer. 
Yaeus saac, duocz thay thees beix: s, daatz sau cungf cuax chuer. 
Yaeus naangz, duocz thay thees beix: z, daatz sau cungf cuax chuer. 
Yaeus hoix, duocz thay thees beix: x, daatz sau cungf cuax chuer. 
Yaeus ngar, duocz thay thees beix: r, daatz sau cungf cuax chuer. 

Deex rut gonz cach viet, conf cos theem mootz soos quy uoc sau daey:

…iê…    duocz viet gonz laf: …ie
…uyê… duocz viet gonz laf: …uye
…ươ…  duocz viet gonz laf: …uo
…ơi       duocz viet gonz laf: …ei
    yê…  duocz viet gonz laf:     ie
vaf sau cac phuz aem cuoois C, CH, P, T thif khoong caenf viet yaeus saac (s).

Chuer Quooc Nguer 2 chix cos baeys nhieu thooi, chaangx cos gif yoong yaif, nhueng nos cho phep viet tiengs Vietz treen cac mays dienz tuex raet yeer yangf, nhez nhangf, lueu loat, maf khoong caenf leez thuoocz vaof mootz chuong trinhf meemf naof cax. Vis yuz:

Thương, thif viet: thuong
Đường, thif viet: duongf
Yêu, thif viet: ieu
ĐờI, thif viet: deif
Nói, thif viet: nois
Việt, thif viet: Vietz
Để, thif viet: deex
Dễ, thif viet: yeer
Liên, thif viet: lien
Nguyệt, thif viet: nguyetz
Phở, thif viet: pheux
Thuở, thif viet: thuoeux
Ớt, thif viet: oeut
Ăn, thif viet: aan
Bận, thif viet: baenz
Ếch, thif viet: eech
Cổng, thif viet: coongx
Sừng, thif viet: suengf
Bắp, thif viet: baap
v.v… Chix vaeyz thooi.

Fuko 18-11-2020
















 Chuer Quooc Nguer 1


A: Vietnamese national language script
P: écriture de la langue nationale Vietnamienne
H: yuè nán yǔ zì mǔ 越南語字母
   (Vietz Nam nguer tuez maeur)
N: Chiyu kuotsuku guu
チュ・クオック・グー
Chi yu- ku o tsu ku- guu

Chuer Quooc Nguer hay chuer Quooc Nguer 1 laf chuer viet tiengs Vietz baangf booz chuer cais La Tinh abc… duocz taoz thanhf beiz cac giaos sir Boof Daof Nha (Portugal) khi hoz qua truyenf daoz Thien Chuas oeux Vietz Nam vaof daeuf thees kyx 17. Dos laf giaos sir Gaspar do Amaral vaf Antonio Barbosa. Sau dos giaos sir nguoif Phap laf Alexandre de Rhodes (A Lichz Seun Daac Looz) dar yungf hai cuoons tuef dienx viet tay Vietz Boof  cuax Gaspar do Amaral vaf Antonio Barbosa deex soanz hai cuoons sach chuer Quooc Nguer daeuf tien laf Tuef Dienx Vietz Boof La (Dictionarium Annamiticum Lusitanum et Latinum) vaf cuoons sach Phep giangx tams ngayf cho kex chiuz rueax tooiz (Catechismus pro iis qui volunt suscipere Baptismum in octo dies divisus) xuaet banx oeux La Mar (Rome) naam 1651 

Bangx chuer cais chuer Quooc Nguer 1 goomf cos 29 chuer nhue sau:

A, Ă, Â, B, C, D, Đ, E, Ê, G, H, I, K, L, M, N, O, Ô, Ơ, P, Q, R, S, T, U, Ư, V, X, Y.

Ngayf nay vif phaix giao tiep veis cac nuoc taen tiens Aeu Myr maf co theem 4 maeur tuez sau daey cungr thuongf duocz yungf laf: F, J, W, Z.

Mootz chuer Quooc Nguer duocz taoz thanhf nhieuf nhaet laf beix 4 thanhf phaenf nhue sau:

Phuz aem daeuf + nguyen aem giuear + phuz aem cuoois + yaeus giongz

Phuz aem daeuf goomf cos phuz aem deun vaf kep. Deun laf cos mootz phuz aem, kep laf cos 2 hay 3 phuz aem, nhue sau:

B, C, D, Ñ, G, H, K, L, M, N, P, Q, R, S, T, V, X. CH, GH ,GI, KH, NG, NH, PH, TH, TR, NGH, 

và F, J, W, Z.

Nguyen aem giuear goomf cos nguyen aem deun vaf kep. Deun laf cos mootz nguyen aem, kep laf cos 2 hay 3 nguyen aem, nhue sau:

A, Ă, Â, E, Ê, I, O, Ô, Ơ, U, Ư, Y.

AI, AO, AU, AY, ÂU, ÂY, EO, ÊU, IA, IU, OA, OE, OI, ÔI, ƠI, UA, UÊ, UI, UƠ, UY, ƯA, ƯI, ƯU, IÊ.., YÊ.., OĂ.., OO.., UÂ.., UÔ.., ƯƠ…

IÊU, YÊU, OAI, OAO, OAY, OEO, UÂY, UÔI, UYA, ƯƠI, ƯƠU, UYÊ…

Phuz aem cuoois goomf cos phuz aem deun vaf kep nhue sau:

C, M, N, P, T, CH, NG, NH.

Yaeus giongz deex ghi aem giongz leen xuoongs cuax tiengs Vietz goomf cos 5 yaeus nhue sau: huyenf, saac, naangz, hoix, ngar, viet been treen vaf yuois cac nguyen aem. 

Chuer Quooc Nguer duocz daatz ra trong mootz hoanf canhx daacz bietz, seu saif, tamz beuz luc ban daeuf, vaf gaep rut, hoof heix veef sau, cho neen cos raet nhieuf ueu diemx vaf nhuocz diemx nhue sau:

Diemx toot cuax chuer Quoc Nguer laf yeer hocz yeer viet. Soos chuer cais it. Duongf net yeer nheus, cos aem thanh, neen aem nois cuax tiengs Vietz duocz yienr tax mootz cach yeer yangf toot depz. Ngoaif ra, vif maeur tuez reif xa nhau, neen viecz in sach baangf chuer duc saanr raet mau chongs. Tuef dos sach baos phat hanhf nhieuf, nguoif yaen hocz hoix lez, tiens booz mau treen moiz maatz, tuef chinhs triz, kinh tees, xar hooiz cho deens vaan hocz, ngheez thuaetz, khoa hocz vaf kyr thuaetz v.v…

Diemx chuea toot cuax chuer Quooc Nguer goomf cos hai loaiz:

1- Yaeus danhs theem quas nhieuf, viet tay thif mau, nhueng danhs mays thif laeu, vaf khoong xuex yungz nhez nhangf lueu loat cac loaiz mays dienz tuex ngayf nay.

2- Khoong cos kyr thuaetz ghi ys, deex phaen bietz nhuengr tiengs doongf aem khac nghiar, nhaet laf cac tiengs muonz tuef tiengs Hans. Mooir tiengs Hans cos raet nhieuf ys nghiar khac nhau. Neeus chix viet baangf chuer phien aem gioongs nhau thif cos theex hieux laemf ys nghiar. Vif vaeyz chuer Hans thuongf yungf booz thux deex ghi ys khac nhau cuax nhuengr tiengs doongf aem. Chuer Quooc Nguer khoong lamf duocz viecz nayf. Cos theex nois raangf dos laf suez ieus kems leuns nhaet cuax chuer Quooc Nguer. Suez ieus kems nayf sau 100 naam yungf chuer Quooc Nguer dar anhx huongx raet nhieuf deens suez trong sangs cuax nhuengr tiengs Vietz gooc Hans thuongf duocz muonz yungf. Biet daeu mootz ngayf naof dos ser cos nguoif duengs ra sueax chuear laiz hai suez ieus kems nayf, deex chuer Quooc Nguer cos theex sanhs vai ngang hangf veis nhuengr loaiz chuer toot depz nhaet cuax thees gieis ngayf nay. Duocz nhue vaeyz, yaen toocz ser vui suongs voo cungf.


Fuko 18-11-2020
















A Lichz Seun Daac Looz




















Tuef dienx Vietz Boof La





















Phep giangx tams ngayf cho kex chiuz rueax tooiz 





dimanche 1 novembre 2020

 Nuoc Nam Doong Taey Tinh Hoa Tuef  Dienx


Non nuoc khoong rieng ai,
Nuoc non cuax moiz nguoif,
Cungf nhau lo xaey yuengz,
Cho nuoc depz non tuoi.

Ngooif buoonf viet sach cho vui,
Chues trong thien haz, ai cungr viet,
Cos phaix mootz minhf, mootz minhf chi tui.

Nuoc Nam Doong Taey Tinh Hoa Tuef Dienx laf booz sach hocz hoix, vui chei, tu taepz, deex lamf nguoif vui tuoi, khoex manhz, ich leiz cho muoon nguoif vaf muoon loaif.

Toox tien ngayf xuea cos deex laiz caeu theu: “Nam Quooc seun haf, nam Dees cue”, nghiar laf: Nuis soong nuoc Nam, vua Nam oeux. Ngayf nay, con chaus kees nghiepz oong baf toox tien, theem mootz caeu: “Nam Quooc seun haf, tinh hoa khai”, nghiar laf: Nuis soong nuoc Nam, hay depz neux.

Beix ler ngayf nay, khoa hocz kyr thuaetz phat trienr cao xa, toanf caeuf qua laiz lamf aan buoon bans vui chei, cho neen Doong Taey hocz hoix laenr nhau, soongs hoaf doongf vui suongs.

Nhueng cos mootz soos nguoif, tuez ys cho minhf laf ieus kems, chayz theo vaetz chaet nuoc ngoaif, cho raangf dos laf dieuf hay depz nhaet. Cungr cos mootz soos nguoif, tuez ys cho raangf, minhf laf nhaet, toox tien laf nhaet, thien haz laf doof box, man reuz. Nois qua nois laiz, thif ai cungr cos dungs cos sai, chues suez thaetz khoong phaix nhue vaeyz.

Suez thaetz laf daeu daeu cungr deeuf laf nguoif. Nguoif thif cos theex xac, tris oc vaf linh hoonf. Theex xac thif cos cao thaep, den traangs, loong las treun tru. Tris oc thif cos thaetz thaf gian xaox, kieu caang khiem nhuongf. Linh hoonf thif khoong ai thaeys, neen chaangx biet nos oeux daeu, lamf gif, vaf nhue thees naof.

Suex thaetz thif linh hoonf ai cungr nhue ai, hay depz, sangs chois nhue anhs maatz treif. Cungr taiz tris oc vaf thaen xac che laep neen chaangx ai thaeys duocz linh hoonf. Tuy nhien linh hoonf raet yeer thaeys. Chix caenf nhinf trex em meis sinh, mootz vaif tuooix, maatz mayf hienf tuef, tris oc khoong suy nghir nhieuf, chix cos cuoif khi no, khoc khi dois, ngoaif ra chaangx cos gif theem. Dos chinhs laf linh hoonf dang lamf viecz trong thaen theex cuax trex em. Toanf caeuf trex em deeuf nhue nhau, hay depz. Chix khi leuns leen, booz oc lamf viecz, linh hoonf di ngux, thif con nguoif meis baat daeuf khac nhau, cos heun cos thua, cos giauf cos ngheof, cos sang cos henf, maf sinh ra kenf cueaz laenr nhau.

Chix caenf hocz hoix nhuengr gif linh hoonf sangs tac thif dos laf tinh hoa, hay depz. Doong Taey gif cungr gioongs nhau. Hocz hoix tris oc thif phaix coi chuengf, cos sai cos dungs. Vif vaeyz, booz sach nayf laf hocz heet Doong Taey, gatz box sai trais, vaf chix chueaf laiz dieuf hay ler depz, tinh hoa cuax loaif nguoif. Deex chi? Deex lamf nguoif hay depz, ich leiz cho muoon nguoif vaf muoon loaif.

Fuko, 1-11-2020












samedi 31 octobre 2020

 Nuoc non cheutz buengf sangs


Huong tinhf bay thaep thoangs,
Boongr yueng dongz leen tay,
Nuoc non cheutz buengf sangs,
Vanz vaetz tuez nhien thay.

Neeus chaep nhaenz raangf mooir nguoif deeuf cos mootz linh hoonf, yuy trif suez soongs, nhue muoon loaif, thif moiz suy nghir xuea nay ser tuef tuef thay dooix toanf yienz. Beix ler, con nguoif khoong conf suy nghir baangf tris oc nuear, maf baangf linh hoonf cuax minhf.

Linh hoonf laf naang luongz soongs cuax loaif nguoif, cungr nhue muoon loaif. Linh hoonf tan vaf oeux trong nuoc cuax tees baof thaen theex, doongz vaetz cungr nhue thuecz vaetz. Oeux trong nuoc cuax tees baof laf cungr nhue oeux trong phaen tuex nguyen tuex keet taoz tees baof. Beix vaeyz, trong daet das, khoong cos tees baof, nhueng cos phaen tuex nguyen tuex, neen vaenr cos suez soongs, vaenr cos linh hoonf. Toms laiz, linh hoonf laf naang luongz nguyen tuex oeux trong vanz vaetz. Dos laf naang luongz cuax vur truz, naang luongz sinh thanhf ra vanz vaetz, cos soongs cos cheet, cos heupz cos tan, rooif treux veef veis vur truz, nei quee nhaf.

Nuoc non cheutz buengf sangs khi con nguoif ngueng suy nghir baangf tris oc, maf suy nghir baangf linh hoonf. Muoons suy nghir baangf linh hoonf, thif duengf suy nghir baangf tris oc, chix vaeyz thooi, nhue ngayf veis deem, nhue toois veis sangs vaeyz. Phaix laeys suy nghir deex taepz ngueng suy nghir. Muoons taepz ngueng suy nghir, chix caenf taepz soongs khiem nhuongf, nhaenr nhucz, laangs nghe heet maf khoong nois mootz leif naof, thif tuef tuef suy nghir ser ien tinhz. Khi suy nghir ngưng tinhz, thif linh hoonf los yangz, luc dos cos suy nghir theem cungf khoong duocz, vif linh hoonf lamf viecz ngay, khoong caenf phaix suy nghir. Dos laf tinhs tuec thif cuax linh hoonf, suez biet ngay khoong qua theif gian, conf goiz laf truecz giac, giac quan thues saus hay con maat thues ba. Khi linh hoonf lamf viecz thif cais gif cungr mau, chinhs xac, toot depz vaf nhaen tuef.

Cungr taiz con nguoif laeys tris oc lamf banx thaen maf queen maet di linh hoonf, nos meis chinhs laf minhf thaetz suez. Neeus taepz xa liaf tris oc, thif linh hoonf ser tuez doongz lamf viecz thay thees cho tris oc, vaf moiz suez ser treux neen tuyetz veif, nuoc non cheutz buengf sangs, vanz vaetz tuez nhien thay. Con nguoif soongs eem deemf tuef luc sinh ra cho deens manr deif, khoong beenhz hoanz, meetz moir, chans chuongf, maf vui tuoi nhue hoa yaiz khoe saac been duongf, yuois anhs maatz treif, conf goiz laf Nhaetz Hoa.

Fuko, 31-10-2020





jeudi 27 août 2020

 MINHF LAF AI

Minhf laf ai laf caeu hoix maf ai cungr cos quyenf hoix, beix ler minhf khoong xin maf tuez nhien minhf cos. Cha mez cho minhf mootz thaen xac, treif daet cho minhf mootz linh hoonf, vaeyz minhf laf ai, oeux daeu, lamf zif vaf phaix lamf zif cho heet cuoocz deif nayf.

Cos nguoif thaeys minhf depz, cao raos, maf daem ra khoe khoang, tuez cao tuez manr. Nhueng minhf daeu dex ra minhf. Chinhs cha mez minhf tuez cao tuez manr meis phaix.

Cos nguoif thoong minh, khoon ngoan, tuez cho minhf laf nhaet, laf ngon lanhf, rooif coi nguoif khac nhue cox rac. Nhueng thoong minh laf yo linh hoonf trong sangs maf treif daet dar cho, chues minhf daeu cos tuez taoz ra linh hoonf maf tuez cao tuez manr. Chinhs oong treif tuez cao tuez manr meis phaix. Vaeyz minhf laf ai? laf zif?, maf cues laeys chuyenz nguoif khac cho, rooif tuez cao tuez manr, nhue vaeyz khoong dungs laams.

Cais thaeys nayf thaeys noz, laeys cuax nguoif khac lamf cuax minhf, dos laf suez suy nghir cuax booz oc. Dos chinhs laf minhf. Minhf laf booz oc, tuy raangf daeuf tien laf cuax cha mez cho, nhueng khoon leuns tuef tuef laf yo booz oc yomf ngos, nge ngongs, hocz hoix maf thanhf. Cha mez khoong cho suez hocz hoix nayf, keex cax oong treif. Booz oc laf chinhs minhf tuez taoz ra cho minhf. Dos laf minhf thuecz suez. Conf hai minhf kia, thaen xac vaf linh hoonf khoong phaix cuax minhf taoz ra, nos khoong  phaiz laf minhf.

Booz oc suy tue soongs mootz cuoocz deif. Vui cos, buoonf cos, hay cos, yeux cos, tuyf thuoocz vaof hai minhf kia. Neeus thaen theex cha mez cho toot, thif minhf toot. Neeus linh hoonf treif daet cho toot, thif minhf toot. Vif booz oc laeys naang luongz soongs tuef linh hoonf vaf dieuf khienx tu boox cho theex xac. Neeus linh hoonf xaeus, booz oc suy ngir xaeus, thaen xac xaeus theo. Nguocz laiz, neeus linh hoonf toot, thif moiz suez deeuf toot.

Linh hoonf toot xaeus khoong yo minhf. Dos laf yo cha mez minhf aan oeux sao dos, maf treif daet meis cho linh hoonf con cais thees nayf thees noz. Cha mez aan oeux hienf lanhf, treif daet cho linh hoonf con cais toot depz. Nguocz laiz, cha mez aan oeux ac duec, treif daet cho linh hoonf con cais khoong depz laams. Dos laf con chaus aan nheuf phuoc duec cuax cha mez oong baf deex laiz. Vif vaeyz, soongs phaix aan oeux hienf lanhf duec dooz thif con chaus cuax minhf sau nayf se cos linh hoonf toot laf vaeyz.

Duec Phaetz Thich Ca cos giangx raangf, linh hoonf cuax baet cues ai deeuf toot depz sangs chois nhue nhau. Nhueng vif nghiepz luecz cha mez taoz ra xaeus toot khac nhau, neen bao che been ngoaif linh hoonf cuax con chaus, lamf cho linh hoonf xaeus di hay toot depz heun. Muoons cho linh hoonf minhf maet mangf nghiepz luecz cuax cha mez hay chinhs minhf taoz ra, thif phaix thay dooix cach aan oeux cuax minhf sao cho dungs daoz treif vaf dao nguoif, conf goiz laf tu hanhf. Daoz treif laf thuong xot moiz nguoif nhue chinhs minhf. Daoz nguoif laf khoong haiz nguoif, soongs khiem nhuongf nhaenr nhucz, chiuz thua heet moiz nguoif.

Beix vaeyz, minhf tuy laf booz oc, nhueng nheuf biet suy ngir, maf cos theex sueax chuear cho thaen theex toot depz heun, baangf cach aan uoongs dungs cach, taepz luyenz theex yucz mooif ngayf. Booz oc cungr cos theex sueax chuear linh hoonf cuax minhf tuef xaeus thanhf toot, tuef toot thanhf toot heun, baangf cach taepz soongs khiem nhuongf nhaenr nhucz, laangs nge heet maf khoong nois mootz leif naof, deex tris oc laangz ien, nghiepz luecz tan yaenf, linh hoonf sangs chois heun, los yangz, giup treux laiz tris oc cho sangs suoot heun vaf ceu theex khoex manhz heun. Vongf luaenx quaenx nayf goiz laf tu taepz.

Toms laiz, minhf laf booz oc. Thaen theex vaf linh hoonf laf cuax cha mez vaf treif daet cho, nhue chiec xe gaans mays vaf binhf xaang, conf minhf laf nguoif lais. Xe xaeus toot zif cungr nhaenz, khoong than theux zif. Nhueng neeus ngayf deem yungf booz oc suy tue, thay dooix cuoocz soongs loaif vaetz, maf loaif nguoif dar di qua vaf conf mang theo suoot trong theif gian lamf nguoif, sao cho nhez nhangf beut di, aan oeux sao cungr duocz, khoong theem thaat caeuf kyf. Ngoaif ra doois veis nguoif khac thif coos soongs khiem nhuongf nhaenr nhucz, laangs nghe khoong nois zif, deex linh hoonf los yangz tuef tuef, giup con nguoif di leen, ra khoix vongf thus vaetz, deex vui soongs lamf nguoif cho deens cuoois deif.

Minhf laf ai dar biet rooif thif ser vui tuoi, soongs caenx thaenz heun, chues khoong aan nois hoof doof, kieu caang ngaoz manz, muoons zif lamf cho baangf duocz, thif vaenr conf oeux trong tinhs thus, chuea phaix tinhs nguoif. Booz oc tuy deun seu deun gianx nhueng raet quan trongz voo cungf, beix vif booz oc cos theex thay dooix thaen xac vaf linh hoonf, vaf nos chinhs laf minhf vaeyz. Khi cheet di, thaen xac tan thanhf daet vaf nuoc, booz nheus cuax booz oc tan vaof linh hoonf, bay veef vur truz , nei quee nhaf.









Fuko
Montreal 27-8-2020

















------------------------------












dimanche 5 avril 2020

Sau sieu vi trungf Mur Vua



Sieu vi trungf Mur Vua, nguoif chees hay treif chees, khoong biet, nhueng tac haiz nhanh chongs, chuea cos thuooc triz. Ai manhz thif qua khoix. Ai ieus phaix chiuz cheet, thuongf thuongf laf nhuengr nguoif leuns tuooix hay cos beenhz saanr.

Cax toanf caeuf deeuf biz vuongs con vi trungf nayf, khoong chừa mootz nuoc naof. Cos raet nhieuf nguoif bị maac vaf cheet. Cac nuoc cach ly nhau, khoong qua laiz. Ai biz ketz thif phaix chiuz. Phoos xas dongs cueax, truef nhaf thuooc vaf cheuz thuec aan. Khoong ai yams ra duongf vaf gaenf nhieuf nguoif.

Baat daeuf banz bef xa nhau, anh em xa nhau, cha mez con cais xa nhau, vif deens gaenf seuz biz laey. Maacz yaeuf tinhf canhx giaacz vi trungf khoong gioongs giaacz phas hoaiz, nhueng longf seuz hair, tuez timf suez soongs rieng cho minhf. Lamf cho nhaen loaiz sa vaof cais baeyr leuns nhaet cueax suez soongs, dos laf seuz. Seuz, thif cais gif cungr cos theex xayx ra, nhaet laf ceu theex treux neen ieus duoois, khos choongs choir veis giaacz vi trungf.

Sau traenz giaacz nayf, thees gieis ser suy nghir laiz, lo cho con nguoif nhieuf heun. Thay vif box tienf box gieuf chees nhieuf thues voo ich, thif nghien cueus vaetz yungz thooc men, thuec aan no dux toot lanhf cho con nguoif, heun laf veu vet tienf bacz deex lamf cuax rieng cho minhf.

Con nguoif ser soongs khiem nhuongf nhaenr nhucz heun, laangs nghe moiz thieus thoons cuax nguoif khac maf buf daap, deex loaif nguoif ai cungr cos quyenf soongs nhue muoon loaif.

Loaif thus vaetz it khi chems giet nhau vif thuf haenz, ganh tuong, tham lam, ich kyr, maf chix vif dois. No rooif thif thooi, khoong caet yanhf lamf gif. Cac loaif khac, aan caey cox thif cos caenf gif danhs nhau daeu. Taiz sao con nguoif khoong box qua suez suy nghir teis lui, deex soongs diemf nhien nhue loaif caey cox thus vaetz, thif cos phaix sung suongs khoong, it nhaet laf mootz deif.

Hy vongz sau yichz sieu vi trungf Mur Vua voo tinhf hay cos yungz ys, maf loaif nguoif ser thay dooix cach soongs, khoong conf seuz cheet, cungr nhue cac loaif hoa khoe saac giuear treif, maf thuong ieu nhau nhue ruootz thitz, soongs cuoocz deif khiem nhuongf nhaenr nhucz, laangs nghe heet maf khoong nois mootz leif naof, deex soongs vui tuoi, eem ax, nhue gios vi vu ngoaif treif.


Fuko
Montreal 5-4-2020


-------------------------------------------














jeudi 2 avril 2020

Cais khoong cuax vur truz





















Oeux deif, ai cungr seuz cheet. Cheet thif maet heet nhuengr gif minhf cos vaf ieu thuong nhaet. Dos laf cais cos cuax loaif nguoif. Nhueng khi cheet rooif thif chaangx conf gif nuear. Nhuengr cais cos cuax loaif nguoif treux thanhf voo nghiar. Moiz thues deeuf treux veef khoong. Dos laf cais khoong cuax vur truz, chaangx cos ys nghiar gif heet.

Cais cos nos cos vif tris oc loaif nguoif suy nghir chuyenz minhf maet, chues vur truz tuez nos chaangx cos gif laf maet laf conf, nos laf tuez nhien nhue vaeyz, chaangx cos ys nghiar gif cax. Nos laf khoong gif cax, cais khoong cuax vur truz.

Loaif hoa sinh ra, chix biet neux cho đẹp, rooif sau dos tanf di, chaangx cos maet veis conf, chix vui tuoi tuez nhien veis vur truz, veis anhs naangs maatz treif, cho neen nos khoong buonf, khoong khoox, khoong seuz. Muoon loaif khac cungr vaeyz. Nos chix biet soongs rooif cheet, khoong cos gif deex lo nghir. Dos laf cais khoong tuez nhien vui vex cuax vur truz.

Loaif nguoif vif cos suy nghir, seuz maet, seuz cheet, maf cos buoonf, cos khoox, cos seuz. Chues neeus nhue con nguoif chaep nhaenz suez cheet baet cues luc naof, baet cues oeux daeu, baet cues kieux gif, thif vui vex, heet seuz ngay tuec thif, cungr nhue loaif hoa yaiz khoe saac giuear treif. Taet cax nhuengr gif con nguoif lamf ra, ieu thich nhaet, deeuf deex laiz treen quax diaz caeuf cho nguoif khac, conf minhf thif ra di, treux veef veis vur truz, nei quee nhaf, veis cais khoong tuez nhien cuax vur truz.

Beix vaeyz, soongs thif lamf cho vui, cho minhf vaf cho moiz nguoif vaf moiz vaetz khac. Cheet thif heet lamf, cos gif ghee geums daeu maf seuz. Maf cos muoons soongs nganf naam cungr khoong duocz, truoc sau gif cungr phaix cheet. Cheet seums, cheet treer cos gif khac nhau daeu. Chet mootz minhf, cheet veis nhieuf nguoif cungr vaeyz thooi. Taet cax deeuf treux veef veis cais tuez nhien cuax vur truz, cais khoong cuax vuf truz.

Mooir laenf yichz deens, thien tai deens, chiens tranh deens laf deex con nguoif hieux duocz cais khoong cuax vur truz. Luc dos ai cungr chaep nhaenz cais cheet baet cues luc naof mootz cach tuez nhien nhue loaif hoa yaiz been duongf. Nhue vaeyz ser khoong conf ich kyr, ganh tuong, tuez kieu, tuez phuz, maf laf raet khiem nhuongf, nhaenr nhucz, laangs nghe heet maf khoong nois mootz leif naof. Lamf duocz nhue vaeyz thif linh hoonf los yangz, mang sangs suootz, suec luecz cho loaif nguoif, deex vuotz qua khos khaan, deex soongs theem mootz theif gian, soongs vui, soongs khoex, soongs ich leiz cho moiz nguoif vaf muoon loaif. Conf lamf khoong duocz thif thooi, chaangx tooiz vaz gif veis ai, mienr sao duengf lamf haiz nguoif khac, muoon loaif khac, chungs cungr muoons soongs deex kees tiep muoon loaif. 

Chix caenf duengf tham gif heet, duengf seuz cheet, chịu soongs khiem nhuongf nhaenr nhucz, laangs nghe heet maf khoong nois mootz leif naof, thif moiz viecz ser eem ax nhue loaif hoa tuoi depz khoe saac yuois anhs naangs maatz treif, conf goiz laf Nhaet Hoa.

Fuko


















mercredi 18 mars 2020

Hoa anh daof Nhaetz Banx



















Oeux Doong Kinh (Tokyo), hoa anh daof naam nay neux seums heun mootz tuaenf nhue thuongf leez. Dungs ra, khoangx cuoois thangs ba yuong lichz thif hoa daof neux rooz, depz tuyetz veif. Ai chuea thaeys hoa daof oeux Nhaetz thif chuea biet duocz hoa depz vaf thaen thuong nhue thees naof.

Oeux Doong Kinh, cos nhieuf nei cos theex viengs thaam hoa anh daof. Mooir nei cos hangf traam caey daof, cos hangf traam tuooix, thaen caey dar giaf cooir, khaangx khiu, maf hoa daof deeuf neux mooir naam, cangf ngayf cangf tuoi depz nhue luc ban daeuf.

Nguoif Doong Kinh nhinf ngaams hoa anh daof cungr vi vu nhue hoa, im limf, yiuz ngotz. Chix cheuf mootz ceun gios nhez thoangx qua, tanf hoa anh daof bay rei theo gios, traix hoongf, traix traangs daeyf maatz daet, lot thamx cho nguoif deif buoc qua, vui vex, khoong ngaenf ngaiz.

Gia dinhf, banz bef, thuongf lot vaix yaeuf yuois tanf hoa anh daof, cos khi ngux qua deem, deex hoaf quyenz hoonf minhf vaof veis hoa, veis nguoif, nhue trof chuyenz nhuengr gif vui tuoi nhaet cuax naam vueaf qua.

Khach yu lichz thuongx thuec, ngaams nhinf hoa anh daof cungr raet lichz suez. Di duengs cos hangf loois, khoong chen laens nhau, chix traemf troof, chupz nguoif, chupz canhx, im limf, vui tuoi, nhue muoon nganf hoa daof khoe saac tuez nhien yuois anhs maatz treif.

Naam nay, muaf yichz sieu vi trungf Mur Vua (Corona) lamf nhieuf nguoif cheet treen toanf caeuf, cho neen khach yu lichz it viengs thaam mauf hoa anh daof. Nguoif Doong Kinh, ai trex, conf di thaam anh daof, ai leuns tuooix, phaix ngooif nhaf nhinf manf hinhf cungr laf dux vui. Nguoif khoong di duocz thif nheus. Kex di duocz cungr khoong vui, vif canhx deif vaangs vex, buoonf thiu, cungr taiz con vi trungf caac ceus.

Chues thuecz ra chuyenz sieu vi trungf khoong phaix nhue vaeyz. Chix taiz con nguoif la os nhieuf quas, daem ra seuz hair, neen con vi trungf meis lamf oai. Chues nhue ai cues duengf seuz, nos deens rooif nos di, chaangx viecz gif, treif keeu ai naeys yaz. Chaac cungr cos banf tay voo hinhf naof dos muoons vaeyz, maf thees gian dien daox, raet thuong cho loaif nguoif voo tooiz.

Vi trungf hay khoong vi trungf, hoa anh daof vaenr neux, vaenr vui tuoi yuois anhs maatz treif, deex ngayf mai cos tanf di nuear, thif cungr vaeyz thooi. Uoc gif loaif nguoif cungr duocz nhue vaeyz.


Fuko,
Montreal 18-3-2020





















































































--------------------------------------------------------------------






samedi 14 mars 2020

NHAETZ HOA


NHAETZ HOA laf teen cuax mootz teuf baos veef deif soongs vaf taem linh, viet baangf chuer Quooc Nguer vaf mootz soos chuer khac nhue chuer Nuoc Non, chuer Phap vaf chuer Anh. Chuer Nuoc Non laf chuer Quooc Nguer khoong cos yaeus danhs theem, hay nois mootz cach khac, chuer Quooc Nguer maf cac yaeus danhs theem dar duocz thay thees beix mootz soos maeur tuez lueaz chonz daacz bietz, deex viet tiengs Vietz cho thaetz yeer yangf, ror rangf vaf chinhs xac.

Cac baif viet thuongf ngaans gonz, vui tuoi, ghi chep laiz nhuengr leif raan yayz cuax thanhs nhaen xuea nay, been nayf vaf been kia chaen treif.

Nhaetz Hoa laf nhuengr tiengs Hans quen yungf, cos nghiar laf “Hoa mooir ngayf” hay “Hoa giuear treif”. Hoa mooir ngayf laf deif soongs mooir ngayf phaix vui depz nhue hoa. Hoa giuear treif laf hoa taem linh, soongs rooif cheet, neux rooif tanf, nhue loaif hoa yaiz khoe saac giuear treif, chaangx cos gif laf ghee geums cax. Taet cax deeuf binhf thuongf, cos dos rooif khoong dos, maet thif box, cheet thif thooi, deif chi phaix khoox.

Nhaetz Hoa conf laf loois soongs lamf nguoif, mootz phuong phap soongs deun seu deu gianx, maf daeyf dux ys nghiar, vui tuoi suoot mootz deif nguoif. Chuer seuz khoong conf cos. Chuer buoonf khoonf cos choor ngooif.

Yanh tuef Nhaetz Hoa laf yo “Oong Nooiz” oeux Yuy Xuyen, Quangx Nam, Daf Naangr cho, veis leif giangx raet mau, ngaans, laf hoa vui vex yuois anhs naangs maatz treif, vaof daeuf naam 2020, truoc Teet Canh Tys. Chix vaeyz thooi maf tranf daeyf ys nghiar cho loaif nguoif baey gieuf vaf mai sau.

Cues soongs nhue loaif hoa seums neux toois tanf, yuois anhs naangs maatz treif daeyf suec soongs, laf duocz rooif. Duengf yungf suez suy nghir maf bayf ra dux thues, deex tuez lamf khoox minhf vaf nhieuf nguoif khac, trong gia dinhf, ngoaif xar hooiz vaf cax baeuf treif.

Oeux, chix caenf mootz mais nhaf che muea deur naangs laf dux rooif. Caenf chi phaix nhaf cao cueax roongz, naam bayx cais khaap nei. Aan, ngayf ba buear, thanh damz, rau cox, cas toom laf dux ngon rooif. Caenf gif phaix naeus nayf naeus noz, kieux cach looi thooi ruomf raf. Cangf nghir cangf sai, cangf tuez lamf khoox minhf. Beenhz hoanz khoong qua khoix cungr taiz suy nghir quas nhieuf, tees baof suy nhuocz, suec deef khangs vi trungf vaf chaet doocz khoong dux manhz, lamf sao soongs vui tuoi mooir ngayf.

Neeus mooir ngayf, soongs khiem nhuongf, nhaenr nhucz, nhue loaif hoa giuear treif, chix biet khoe saac tuez vui, chaangx caenf ai doais hoaif, thif deif vui nhue chuea tuengf cos. Treif sinh ra minhf, minhf soongs veis treif, rooif cheet veis treif, nhue loaif hoa seums neux toois tanf giuear treif, thif cos cheet chi ai, maf heun thua nhau dux dieuf.

Neeus chiuz laangs nghe taet cax maf khoong nois mootz leif naof, thif khiem nhuongf nhaenr nhucz tuez nhien cos, suez suy nghir ser im baatz, tees baof duocz thax longx, linh hoonf tuez nhien los yangz, mang sangs suoot, khoex manhz, vui tuoi deens cho mooir nguoif, mooir ngayf, deex soongs vui nhue loaif hoa giuear treif.

Nhaetz Hoa laf chiaf khoas soongs vui tuoi cuax loaif nguoif, maf cac Daengs vueaf nhaac nheux, deex con nguoif tinhx taos laiz, khoong laang xaang nhoons nhaos nhue truoc, deex linh hoonf los yangz, taang suec deef khangs cho tees baof, tranhs duocz beenhz taetz, rooif soongs vui, cheet vui, nhue loaif hoa yaiz giuear treif.

Teuf baos chix cos vaeyz, khoong cos gif nhieuf. Ai thich thif docz. Docz thaeys vui thif xin cho vui theo, conf khoong, cues xem nos nhue loaif hoa yaiz khoe saac giuear treif.


Nguyenr Hueur Phuc,
Tuez: Fuko
Montreal 14-3-2020